Drodzy bracia i siostry.
Dzisiaj chciałbym rozważyć z Wami, mówić o modlitwie Jezusa wobec Jego nieuchronnej śmierci, zatrzymując się na tym do czego odnoszą się św. Marek i św. Mateusz. Obaj ewangeliści relacjonują modlitwę Jezusa umierającego nie tylko w języku greckim, w który napisane jest ich opowiadanie, ale z uwagi na znaczenie pewnych słów wplatając także język hebrajski i aramejski. W ten sposób przekazali oni nie tylko treść a nawet brzmienie tej modlitwy w ustach Jezusa. Jednocześnie opisali oni postawę obecnych przy ukrzyżowaniu, którzy nie pojmowali lub nie rozumieli lub nie chcieli zrozumieć tej modlitwy. Św. Marek pisze, jak słyszeliśmy: „A gdy nadeszła godzina szósta, mrok ogarnął całą ziemię aż do godziny dziewiątej. O godzinie dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: «Eloi, Eloi, lema sabachthani», to znaczy: Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” (Mk 15, 33-34). W strukturze tego opowiadania modlitwa, wołanie Jezusa znajdują się na końcu trzech godzin ciemności, które od południa do trzeciej po południu ogarnęły całą ziemię. Te trzy godziny ciemności są z kolei kontynuacją wcześniejszego okresu czasu także trwającego trzy godziny, kiedy rozpoczęło się ukrzyżowanie Jezusa. Ewangelista Marek w istocie informuje nas, że była godzina trzecia, gdy Go ukrzyżowali.
Według wskazówek opisu dotyczących opowiadania sześć godzin Jezusa na krzyżu podzielono chronologicznie na dwie równorzędne części. W ciągu pierwszych trzech godzin, aż do południa umieszczone zostały drwiny różnych grup ludzi, którzy okazują swój sceptycyzm, potwierdzają niewiarę. Marek pisze: „Ci zaś, którzy przechodzili obok, przeklinali Go.” (Mk 15, 29) „Podobnie arcykapłani z uczonymi w Piśmie drwili.” (Mk 15, 31) „Lżyli Go także ci, którzy byli z Nim ukrzyżowani.” (Mk 15, 32b) W ciągu następnych trzech godzin od południa, aż do trzeciej po południu ewangelista mówi tylko o ciemnościach., które ogarnęły całą ziemię. Ciemności zajmują cały opis, bez żadnego odniesienia do osób lub słów. Kiedy Jezus zbliża się coraz bardziej do śmierci jest tylko ciemność, która ogarnia całą ziemię. Nawet kosmos bierze udział w tym wydarzeniu. Ciemność ogarnia ludzi i rzeczy. Ale nawet w tej godzinie, godzinie ciemności Bóg jest obecny, nie opuszcza. W tradycji biblijnej ciemność ma ambiwalentne znaczenie: jest znakiem obecności i działania zła, ale także tajemniczej obecności działania Boga, który jest zdolny pokonać wszelkie ciemności. W Księdze Wyjścia na przykład czytamy: „ Pan rzekł do Mojżesza: Oto Ja przyjdę do ciebie w gęstym obłoku” i znów: „Lud stał z daleka, a Mojżesz zbliżał się do ciemnego obłoku, w którym był Bóg. ” (Wj 20,21) W narracji z Księgi Powtórzonego Prawa Mojżesz powiedział: „A góra płonęła ogniem aż do nieba okryta mrokiem, ciemnością i chmurą. Gdy usłyszeliście głos pośród ciemności, a góra ogniem płonęła.” (Pwt 4,11) W scenie ukrzyżowania Jezusa ciemność ogarnęła całą ziemię. Są to ciemności śmierci, w które pogrąża się Syn Boży, aby przynieść życie swoim aktem miłości.
Wracając do opisu św. Marka wobec zniewag różnej kategorii osób, wobec ciemności, które ogarniają w obliczu śmierci, Jezus wołaniem swojej modlitwy pokazuje, że wraz z ciężarem cierpienia i śmierci, w której wydaje się być opuszczony, pozbawiony obecności Boga, ma On pełną gwarancję bliskości Ojca, który potwierdza ten najwyższy akt miłości. Całkowity dar z siebie, choć jest słyszany, jak w innych chwilach, jako głos z góry. Czytając ewangelię możemy zauważyć, że w innych ważnych chwilach Jego ziemskiego życia, Jezus widział, jak do znaków obecności Ojca i potwierdzenia Jego drogi miłości dołączał się głos Boga. Tak było po chrzcie w Jordanie, gdy rozdzieliły się niebiosa i słyszano głos Ojca i słowa Ojca: „Tyś jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie.” W Przemienieniu Pańskim natomiast do znaku obłoku dołączyły się słowa: „To jest Syn mój umiłowany, Jego słuchajcie”. Natomiast, gdy zbliża się śmierć Ukrzyżowanego, zapada milczenie. Nie słychać żadnego głosu, ale spojrzenie miłości ojca pozostaje utkwione na darze miłości Syna.
A jakie znaczenie ma ta modlitwa Jezusa, ten krzyk, który zanosi do ojca: „Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” Czyż w tej modlitwie nie ma świadomości opuszczenia? Słowa, które Jezus kieruje do Ojca są początkiem Psalmu 22, gdzie psalmista mówi do Boga o napięciu pomiędzy bycia opuszczonym a pewną świadomością obecności Boga pośród swego ludu. Modli się: „Boże mój, wołam w dzień, a nie ma odpowiedzi. Wołam nocą i nie znajduję wytchnienia. Ale Ty jesteś święty. Siadasz na tronie chwały Izraela.” (Ps 22,3-4) Psalmista mówi o wołaniu, by wyrazić całe cierpienie swej modlitwy przed Bogiem pozornie nieobecnym.
W chwili udręki modlitwa staje się zawsze wołaniem, krzykiem. Dzieje się tak również w naszej relacji z Panem w najtrudniejszych i bolesnych sytuacjach, kiedy wydaje się, że Bóg nie słucha. Nie możemy obawiać się wtedy powierzyć Mu całego swojego ciężaru, który niesiemy w sercu. Nie możemy lękać się, by wykrzyczeć przed Nim naszego cierpienia. Powtarzając z krzyża słowa Psalmu 22 „«Eloi, Eloi, lema sabachthani», to znaczy: Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” (Mk 15, 33-34) Jezus modli się w momencie w czasie ostatniego odrzucenia przez ludzi, w momencie całkowitego opuszczenia, prosi, modli się w świadomości obecności Ojca. Kiedy jako człowiek czuję także swój dramat wobec śmierci może rodzić się pytanie: jak to jest możliwe, że Bóg tak potężny nie interweniuje ,aby ocalić swego Syna, aby ocalić Go od tak straszliwej próby.
Bardzo ważnym jest, aby zrozumieć, że to wołanie Jezusa i z Jezusem jest wołaniem Boga, który używa słów Psalmu 22, Psalmu, który mówi o cierpieniu narodu Izraelskiego. Jezus jest Tym, który bierze na siebie wszystkie winy ludu, a także wszystkich ludzi, cierpiąc, mając świadomość, że wszystkie te winy odkupi i odkupi wszystkich ludzi. W tej modlitwie Jezusa są zamknięte z jednej strony wielkie zaufanie, a z drugiej całkowite oddanie się w ręce Boga w momencie, kiedy wydaje się on nawet nieobecny. W tym milczeniu, w tym czasie, który dla nas jest niezrozumiały Bóg jest jednak ciągle obecny. Katechizm Kościoła Katolickiego naucza, że w tej miłości odkupieńczej, która jednoczyła Ojca z Jezusem, nastąpiło zwycięstwo nad grzechem. Wołanie Jezusa „Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił?” jest wołaniem kogoś, kto ma pełne zaufanie do swojego Ojca. Wśród osób obecnych pod krzyżem wielu nie zrozumiało właściwego sensu tego wołania. Wielu myślało, że to Eliasz ma przyjść i pomóc Jezusowi. W momencie ostatecznym Jezus oddaje swojemu Ojcu całe swoje serce pełne bólu. W tym momencie ostatniego cierpienia, ostatniego oddania ducha Ojcu, ten Ojciec jest obecny. Dokonuje się dzieło i realizacja zbawienia.
Drodzy przyjaciele. W modlitwie, którą do Boga przynosimy, w której przynosimy nasze codzienne krzyże w przekonaniu, że On nas słyszy, że On ciągle jest obecny, wołanie Jezusa przypomina nam, że w modlitwie musimy pokonać bariery naszego egoizmu i naszego „ja” i także musimy się otworzyć na potrzeby innych, na cierpienie innych. Modlitwa Jezusa umierającego na krzyżu uczy nas również modlić się za wszystkich naszych braci i siostry, którzy czują ciężar życia codziennego, którzy znoszą chwile bólu i trudu i którzy powinni odczuć, że miłość Boga nigdy ich nie opuści.